بر اساس بند 13-2 – مبحث دوم مقررات ملی ساختمان، ناظران موظف‌اند عملیات ساختمانی را که توسط مجری و تحت نظارت آن‌ها احداث می‌شود در حیطه صلاحیت مندرج در پروانه خود ازلحاظ انطباق ساختمان با مشخصات مندرج در پروانه، نقشه‌ها، محاسبات و مشخصات فنی منضم به آن و مقررات ملی نظارت کرده و در پایان کار، مطابقت عملیات اجرایی ساختمان را با مدارک فوق،گواهی نمایند. و از طرفی طبق تبصره 7 ماده 100 قانون شهرداری‌ها – مهندسان ناظر موظف‌اند نسبت به عملیات اجرایی ساختمانی که به مسئولیت آن‌ها احداث می‌گردد ازلحاظ انطباق ساختمان با مشخصات مندرج در پروانه، نقشه‌ها و محاسبات فنی ضمیمه آن مستمراً نظارت کرده و در پایان کار مطابقت ساختمان با پروانه و نقشه و محاسبات فنی را گواهی نمایند.
از مواد قانونی فوق می‌توان نتیجه گرفت، وظیفه اصلی مهندسین ناظر، گزارش عملیات اجرایی ازلحاظ انطباق یا عدم انطباق با مدارک فوق‌الذکر‌است. مکاتبات مهندسین ناظر در طول اجرای ساختمان، به‌عنوان خروجی‌های ایشان به شمار می‌رود و مرجع ذیصلاح بر اساس این خروجی‌ها می‌تواند در مورد نحوه عملکرد ناظر، قضاوت و تصمیم‌گیری کند. اولین سؤالی که تا اینجا مطرح می‌شود، این است که آیا تعداد گزارش‌ها و مکاتباتی که مهندس ناظر باید در طول اجرای ساختمان صادر نمایند مشخص هست یا خیر ؟
پکیج گزارش نویسی مهندس ناظر ساختمان در فنون عمران
انواع فرم گزارشات مهندس ناظر
مطابق مبحث دوم مقررات ملی ساختمان، بند 13-7-2 مهندسین ناظر در هر صلاحیتی باید در مراحل زیر گزارشات خود را صادر کنند:
- گزارش وضعیت همجواری ها و اعلام شروع عملیات ساختمانی
- گزارش تائید تحکیم و پایدارسازی هم‌جواری‌ها و پایان پی‌سازی
- گزارش پایان اسکلت و سقف‌های ساختمان
- گزارش پایان سفت‌کاری ساختمان
- گزارش پایان عملیات تأسیسات مکانیکی و تأسیسات برقی
- گزارش پایان عملیات نازک‌کاری
- گزارش پایان عملیات روکار تأسیسات مکانیکی و تأسیسات برقی ساختمان
- گزارش پایان نماسازی خارجی
- گزارش پایان عملیات نازک‌کاری داخلی
- گزارش پایان عملیات اجرایی ساختمان
قالب فرم‌های گزارش‌نویسی مهندس ناظر
آیا گزارشهای ناظر باید حتماً در قالب فرمها و جداول معرفی‌شده از طرف سازمان تنظیم شود؟ این سؤال به‌عنوان یکی از پرتکرارترین پرسش‌هایی است که طی این چند سال، از بنده پرسیده شده است.
در پاسخ به این سؤال باید بدانید که قالب‌های معرفی‌شده از طرف سازمان استان‌ها یک الزام قانونی نبوده و تنها برای کمک به مهندسین ناظر ارائه‌شده‌اند و به همین دلیل این فرمها در هر استان به یک‌شکل و به‌صورت سلیقه‌ای تنظیم‌شده و همین می‌تواند موجبات گمراهی مهندسین ناظر شود. البته در این فرمها بخشی وجود دارد که ناظر می‌تواند در صورتیکه تخلفات بیشتری را مشاهده کرد که در چک‌لیست دیده نشده بود، بتواند در آن قسمت متذکر شود. حتی اگر قسمت توضیحات هم پاسخگوی تخلفات موجود نبود، مهندسین ناظر می‌توانند آن‌ها را در یک برگه سفید نوشته و ضمیمه گزارش یا به‌تنهایی به مرجع صدور پروانه یا سازمان استان تحویل دهند و یا ابلاغ قضایی نمایند.
به بیان ساده‌تر این فرمها تنها چک‌لیست‌هایی هستند که شامل یک سری تخلفات رایج در ساختمان می‌باشند و جالب است بدانید اغلب محکومیت‌های مهندسین ناظر، به دلیل تخلفاتی رخ می‌دهد که اصلاً در این چک‌لیست‌ها به آن‌ها اشاره نشده است. برای از بین بردن این اتفاقات باید به‌صورت ریشه‌ای دیدگاه مهندس ناظر در مورد نظارت و بازدید از هر مرحله و مکاتبات، تغییر نماید.
دانلود فرم‌های گزارش‌نویسی ناظر ساختمان
در ادامه می‌توانید نمونه‌هایی از این فرمها که توسط سازمان نظام‌مهندسی استان خراسان رضوی تنظیم‌شده است دانلود نمایید.