در این مقاله به این موضوع میپردازیم که تعهد سازنده چقدر معتبر است و به بیان ساده تر آیا تعهد مالک یا مجری در زمینه فنی یا ایمنی ، می تواند رافع مسئولیت ناظر باشد؟
در پاسخ باید بدانید که جواب خیر هست.
در موارد زیادی ، دیده شده که مالک یا مجری ساختمان بعد از تخلف های فنی یا ایمنی خود جهت جلوگیری از گزارش دادن مهندس ناظر و برای اینکه بتواند رضایت ایشان را دریافت نماید و تخلف مورد نظر را رفع نکند ، با مراجعه به ناظر از او خواسته تا در قبال دریافت تعهد محضری از ایشان که در آن نوشته شده ، تمام مسئولیتهای حقوقی ، کیفری و انتظامی تخلفات زیر برعهده اینجانب . . . . . . .مالک / مجری ساختمان به شماره پرونده . ... . . . بوده و در این موارد ، آقای مهندس . . . . . .ناظر ساختمان فوق الذکر بری الذمه می باشد .( ودر نهایت یک لیست از تخلفات خود را ضمیمه تعهد نامه کرده است ).اما بر اساس ماده 691 قانون مدنی که قانونگذار در آن قید نموده : ضمانت دِینی که هنوز سبب آن ایجاد نشده ، باطل است
یعنی مالک یا مجری ، چیزی را متعهد شده و بر عهده گرفته اند که هنوز اتفاق نیافتاده و مسبب آن مشخص نشده است .
پکیج گزارش نویسی مهندس ناظر
پس اینگونه ضمانت نامه ها حتی اگر به صورت محضری هم تنظیم شده باشد، به هیچ عنوان محکمه پسند نخواهد بود . اما متاسفانه در بسیاری از موارد دیده شده که مهندس ناظر که اطلاعی از این مباحث حقوقی ندارد ، تعهد نامه را قبول کرده و به خیال اینکه هیچ مسئولیتی ندارد به دنبال کار خود می رود .اما زمانی که از همان قسمت آسیبی وارد می شود ، مهندس ناظر نیز جزء مقصرین حادثه بوده و زمانی که تعهد نامه را در دادگاه ارائه می کند با این سخن از طرف قاضی مواجه می شود که : " این به درد من نمی خورد اگر مدرک محکمه پسند داری بیار " و آنجاست که ناظر می داند عجب اشتباهی مرتکب شده و باید خسارت پرداخت نماید .
دادن تعهد نامه یکی از شگردهای قدیمی سازندگان ساختمان است و مهندسین ناظر باید در این مورد بسیار حساس و هوشیار باشند .
به عنوان نمونه در یکی از ساختمانها که گود ریزش کرده بود ، وقتی همه از جمله ناظر به طرف سازنده حجوم آوردند ، سازنده فقط یک کلمه گفت : " خسارت همه شما را می دهم "
حاضرین که خیلی خوشحال بودند ، در دم کاغذ و قلمی آورده و از مالک تعهد گرفتند که خسارت همه مقصرین و آسیب دیدگان را به طور کامل پرداخت خواهد کرد .
چند نفر هم به عنوان شاهد این برگه را امضاء کردند . ظاهراً این تعهد نامه هیچ عیب قانونی نداشت و هممه چیز درست بود ، اما زمانیکه در دادگاه قاضی از ناظر خواست تا یک وثیقه برای آزادی خود ارائه کند ، ناظر گفت : آقای قاضی ، سازنده تمام تقصیرات مرا قبول کرده و این هم تعهد نامه ایشان .اما قاضی پس از دیدن برگه تعهد آن را داخل سطل زباله انداخته و خاطر نشان شدند: یا وثیقه و یا بازداشت و اضافه کرد این برگه ها به هیچ عنوان محکمه پسند نیستند . مهندس علی بهرامیان بذل